Chuyên gia nhi ở Anh: ‘Trẻ không chịu chào người lớn là tốt’
Trẻ lì, không dạ vâng, chào người lớn… là một tín hiệu vui cho thấy não bộ đang phát triển tính tự lập.
Tôi nhận được điều băn khoăn này của một số bậc phụ huynh: Ngày tết, bé cứ lầm lầm lì lì khi gặp ông bà và mọi người, không chịu chào người lớn. Liệu có phải bé quá lì hay có sự phát triển bất thường gì không? Cháu không biết chào khiến ông bà thất vọng và chê trách là “không biết dạy con”.
Thực ra, “lì” của trẻ con là chuyện vui của não bộ
Trẻ con “lì” nói, lì “ạ”, lì trả lời và lì “làm theo yêu cầu của bạn”.
Giáo sư Amanda (Đại học Columbia, Mỹ) đã cho biết: Trong não có các vùng não bộ chi phối cho hoạt động học và phản ứng ngôn ngữ. Giai đoạn trước 2 tuổi là lúc trẻ học ngôn ngữ, ngôn ngữ đối với chúng rất mới lạ và trẻ hào hứng với âm và ngữ điệu. Chính điều này làm trẻ hứng thú với việc phát âm và lặp lại điều cha mẹ nói.
Tuy nhiên, khi bước sang giai đoạn 2 – 3 tuổi, ba vùng chuyên biệt trong não bộ bắt đầu phát triển để hình thành tính độc lập ở trẻ, giúp trẻ đối phó với các tình huống cần phân tích sâu hơn trong đáp ứng cảm xúc xã hội (ví dụ người lạ).
Trong giai đoạn này, trẻ nghe điều bạn bảo, nhưng không hẳn sẽ lặp lại điều bạn nói, tuy nhiên não trẻ vẫn đang tiếp nhận nó như máy thu. Những biểu hiện đứng nép mình, cúi nhìn hay len lén nhìn ai đó hoặc lầm lì chỉ là những biểu hiện bình thường của các hoạt động khởi đầu cho phối hợp 3 vùng nêu trên để trẻ phát triển tính độc lập và sự tự điều chỉnh cảm xúc.
Đây là một tín hiệu đáng mừng với trẻ.
“Đối với những người lạ hoặc ít giao tiếp với bé một thời gian, bé thường có biểu hiện ít “dạ, vâng”, điều này được xem là thông thường bởi trẻ cần phải phát triển cơ chế nhận biết, điều chỉnh cảm xúc với người lạ và đôi lúc “lì” cũng là tín hiệu tốt”.
Khi nào trẻ hoạt bát trở lại, thích nói luyên thuyên?
Ngày đó không xa. Từ 3 đến 6 tuổi, bạn sẽ ngạc nhiên, thậm chí nhức đầu với việc nói luyên thuyên của trẻ, cái gì cũng hỏi, thậm chí biết giải thích, diễn giải và cũng có lúc sẽ lè nhè vòi vĩnh điều gì. Khi đó, việc phối hợp 3 vùng nêu trên đã hoàn tất. Kết quả sự phối hợp này là trẻ đáp ứng điều bạn bảo, hỏi, thậm chí giải thích, đôi lúc câu giải thích của trẻ “rất ngây ngô” theo kiểu trẻ con.
Cha mẹ làm gì khi trẻ “lì” đáp ứng?
Cha mẹ nên tránh các câu như: “Sao con lì mặt ra vậy, nói chào bà đi con”, “Nó lì lắm, cứng đầu, khó bảo…”. Thực tế, những câu nói này có thể ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ.
Không có gì sai khi trẻ trong độ tuổi 2-3 tuổi “lì” đáp ứng “dạ” hoặc “vâng” đối với một ai đó. Cha mẹ cũng không nên ép bé phải chào khi không muốn. Cứ thong thả và thư giãn khi bé không đáp ứng. Hãy kiên nhẫn và khuyến khích con gần gũi với mọi người.
Theo Bác sĩ Anh Nguyễn (ĐH Worcester – Anh)/VnExpress